Clerks - Sprzedawcy 2 (Clerks II) (2006) - recenzja

Jak się przebije przez dyskusję o wyższości trylogii George'a Lucasa nad trylogią Petera Jacksona, erotykę międzygatunkową, debatę na temat skąd nie należy brać do ust i trola-majtola, to czeka na nas bardzo mądry, inteligentny i w pewien specyficzny sposób piękny film.

Randal Graves i Dante Hicks, bohaterowie "Clerksów", debiutanckiego filmu Kevina Smitha, spędzili dziesięć lat jako sprzedawcy w Quick Stop, a po tym jak sklep poszedł z dymem zatrudnili się w fast-foodzie. Mało fajna robota, zwłaszcza, jak się ma 32 lata. Randal i Dante nie są już piękni dwudziestoletni, czują, że życia gdzieś im odjeżdża. Mimo to, do Dantego wreszcie uśmiechnęło się szczęście. To jego ostatni dzień w pracy, ba - w ogóle w New Jersey, bo ze swoją blondwłosą narzeczoną ma wyjechać na Florydę i dostać od przyszłego teścia myjnię. Są jednak dwie osoby, które nie podchodzą z entuzjazmem do tego pomysłu: kierowniczka restauracji Becky i Randal, który szykuje niezwykłe pożegnanie dla przyjaciela.

Po opisie śmierdzi nudną obyczajówką, ale nie u Smitha. Po pierwsze, wprowadza wyraziste postacie na drugim planie: obok pracującego w restauracji świętoszkowatego Eliasa mamy Jaya i Cichego Boba, narkotykowych dilerów, którzy właśnie wrócili z przymusowego odwyku ("Nuda to pierwszy krok do końca abstynencji" - stwierdza Jay).

Po drugie, dialogi. Bohaterowie nie wypowiadają kwestii i idą dalej, ale naprawdę dyskutują - mało który scenarzysty ma taki dar pisania dobrych dialogów. Czasami kryje się pod nimi głębszy przekaz. W Clerksach z 1994 roku Randal i Dante zawzięcie dyskutowali o uniwersum Gwiezdnych wojen i związkach zawodowych na Gwieździe Śmierci. W Clerksach 2 Randal (32 l.) wykłóca się z Eliasem (19 l.) na temat wyższości filmów Lucasa nad ekranizacją trylogii Tolkiena i autorytarnie stwierdza: - "Dobra słuchajcie, powrót jest tylko jeden i nie Króla, tylko Jedi" (Alright look, there's only one "Return", okay, and it ain't of the King. It's of the Jedi). To nie jest zwykła rozmowa na temat upodobań filmowych, to jest dyskusja międzypokoleniowa - w polskich warunkach mniej zrozumiała, bo u nas Gwiezdne wojny nie stały się takim fenomenem kulturowym jak za Atlantykiem.

Po trzecie, wykorzystanie kontrastu. To niebywałe, jak Smith potrafi sprzedać nawet banalne sceny. Trudno sobie wyobrazić coś bardziej oczywistego jak wyznanie miłości dwojga bohaterów - w innych filmach pojawiają się w tle oklaski, piękne plenery, słychać romantyczną muzykę. U Smitha w tle mamy Kelly Zwierzęcą Rozkosz i Seksownego Ogiera, czyli "erotykę międzygatunkową w najlepszym wydaniu".

Po czwarte, świetne decyzje obsadowe. Obok aktorów znanych z pierwszych "Clerków" w epizodach pojawiają się dobrzy znajomi Smitha z jego wcześniejszych filmów (Jason Lee, Ben Afleck). Prawdziwym strzałem w dziesiątkę była Rosario Dawson w roli Becky (gdyby w Akademii zasiadali odważni ludzie, dostałaby za nią Oscara) - i pomyśleć, że Smith najpierw chciał najpierw dać ją swojej żonie Jennifer Schwalbach (ostatecznie zagrała narzeczoną Danego), ale producenci zażądali bardziej znanej osoby, a Dawson bynajmniej nie była pierwszym wyborem.

Wiadomo, że w takim przypadku trudno uciec od porównania pierwszej i drugiej części. Pierwsi Sprzedawcy to był niskobudżetowy debiut 24-latka z New Jersey, Clerks 2 są produkcją z dużym budżetem i kilkoma naprawdę głośnymi nazwiskami. Dyskusja o wyższości jednego filmu nad drugim byłaby wyjątkowo jałowa, zresztą wszystkie filmy Smitha osadzone w uniwersum View Askewniverse bardzo się od siebie różnią. Szczury z supermarketu to młodzieżowa komedia o dojrzewaniu, W pogoni za Amy poważny dramat o poważnych związkach, Jay i Cichy Bob kontratakują - radosny pastisz i jazda bez trzymanki, z kolei niezbyt udana Dogma próbuje mierzyć się z tematami religijnymi.

Większość komedii przeznaczonych jest do jednorazowego użytku, do "Clerksów 2" wracam praktycznie co pół roku. Bo to wulgarny, momentami niesmaczny i obrazoburczy, a jednocześnie zabawny i mądry film o przyjaźni i miłości.

Ocena: 5

Clerks - Sprzedawcy 2 (Clerks II), USA 2006, reż. Kevin Smith, wyst. Brian O'Halloran, Jeff Anderson, Rosario Dawson, Trevor Fehrman, Jason Mewews, Kevin Smith, Jennifer Schwalbach

Komentarze

Popularne posty